 Vaak hoor ik de klacht bij rattenliefhebbers
dat hun diertje op jonge leeftijd is gestorven! Het gaat dan om een leeftijd
tussen de 1 en 1 ˝ jaar. En dat is inderdaad voor een gezonde rat veel te
vroeg. Omdat veel ratten met dit euvel kampen, en te meer omdat mijn dieren
daar nagenoeg geen last van hebben ben ik eens diep in die materie gedoken.
Ik heb voor mijzelf eens op papier gezet hoe ik mijn dieren verzorg en onder
welke omstandigheden, en aan de andere kant die van enkele zeer serieuze
liefhebbers!
Voeding
Eerder heb ik uitgebreid over het
belang van de voeding geschreven. Ik
vertelde toen dat de samenstelling van het rattenmenu erg belangrijk is voor
de conditie en het welzijn van de dieren. Een rat is een alleseter maar
heeft behoefte aan een uitgebalanceerd menu. Vaak krijgen onze dieren een
mengeling van wat de dierenwinkel ons te bieden heeft. Gemengd
knaagdierenvoer! Let wel, hier zit alles in wat ze dagelijks nodig hebben,
het enige nadeel is dat de dieren als eigenschap hebben een selectie te
maken van wat ze het lekkerst vinden uit deze mix. Vaak zie je dat als
eerste de vettige zaden worden opgepeuzeld. Dat is een natuurlijke
eigenschap van de rat. Vet geeft ze een reserve voor periodes waar ze minder
eten kunnen vinden en vooral als ze in het wild
leven hebben ze daar natuurlijk behoefte aan. Echter onze tamme rat heeft
hier minder behoefte aan maar krijgt dit wel elke dag voor geschoteld. Het
resultaat is dat er een grote kans bestaat op overgewicht.
Overgewicht is voor de mens niet goed maar dit
geldt zeker ook voor de dieren. Dieren met overgewicht voelen zich niet
lekker en zijn niet fit, gaan in conditie achteruit, bewegen minder en
krijgen daardoor een slechte verbranding van hun spijsvertering. Het
resultaat kan zijn: een vroege dood!
Als we naast dit voedingspatroon nog eens de
versnaperingen voor knaagdieren onder de loep nemen begrijpen we dat we
onbewust onze dieren vetmesten! Mogen we dan geen knaagdierensnoep geven?
Jawel hoor, een rat vind knaagdierensnoep heel
lekker! Maar geef dat maar eens ter vervanging van de normale voeding.
(voorbeeld neem s’ochtends het normale voer uit
de kooi en geef een keer op die dag de versnapering, en alleen dat.) Veel
dierensnoepjes bevatten ook volwaardige voeding en kunnen
derhalve als vervanging gebruikt worden.
Klimaat
Dan een ander zeer belangrijk aspect bij het houden van ratten, het klimaat!
En ik bedoel hiermee: onder welke omstandigheden houden wij onze knuffelratten? Als
we de wilde rat nog eens onder de loep nemen en zijn leefomstandigheden als
basis bekijken kunnen wij constateren dat zij in barre omstandigheden zich
goed staande houden. In de vier seizoenen trotseren zij weer en wind, en
gaan op pad als wij liever droog en warm bij de kachel zitten.
Tenslotte houden zij ook nog van zwemmen in
verschillende wateren. Het blijkt dat deze omstandigheden de ratten niet
deert, sterker nog, ze krijgen daar weerstand door.
Terugkijkend naar onze tamme rakkers kunnen
wij constateren dat zij van dit alles niks meer mogen meemaken. Deels is dat
ook onmogelijk en anderzijds zullen zij zich niet staande kunnen houden in
de buitenwereld. Ziekten waar ze niet meer resistent
tegen zijn zal hun deel worden. Onze ratten worden binnenshuis warm
en droog gehouden. Bijna een heel jaar in eenzelfde klimaat. Vooral in de
winterperiode als de verwarming of de kachel de hele dag aan staat is het
een aanslag voor de gezondheid van het diertje. De vochtigheidsgraad loopt
terug tot soms 15%, terwijl de rat in de vrije natuur in zijn nest wel een
vochtigheid van 80% of meer bereikt! Als een groep ratten een schuilplaats
voor de nacht heeft slapen zij dicht tegen elkaar aan in een bijna gesloten
ruimte. Door de ademhaling en de beperkte ventilatie loopt de
vochtigheidsgraad snel op en zij leven daar wel bij. Dit missen de ratten in
gevangenschap! Het is droog, warm en onnatuurlijk! Zelf heb ik de ratten in
een grote schuur, weliswaar tochtvrij maar de temperatuur verschilt over 24
uur sterk. Hetzelfde geldt voor het vochtgehalte in de ruimte, nu in de
winter is het vochtiger als in de zomer. Wat ook
mooi is om te zien is dat de vacht verandert, deze lijkt op de vacht van een
paard in de winter, een mooie volle vacht.
Door het realiseren van deze omstandigheden in combinatie met goede voeding, altijd vers hooi,
een goede bodembedekking (geen dennenhoutkrullen) leidt er toe dat mijn dieren
gemiddeld ouder worden dan 4 jaar!
Uiteraard is dit maar een deel van het verhaal. Ziekten, genetische afwijkingen, zwakke gesteldheid bij ratten
hebben ook behoorlijke invloeden op de leeftijd van de rat.
Ik heb dit geschreven vanuit mijn ervaring met het houden en fokken van ratten en andere knaagdieren.
René Bastiaans
| 
