Onlangs vroeg iemand van onze vereniging mij
welke kleuren hij moet bij elkaar zetten om goede gerbils te fokken. Alles hangt
af van wat men wil bereiken...Wil men een kleur versterken, de goede
eigenschappen qua bouw en type overplanten op een andere kleur, wil men een
zuivere stam voor een bepaalde kleurslag opbouwen, dit zijn enkele redenen om
tussen kleurslagen onderling te gaan kruisen.
In principe kan men alles ondereen gaan kruisen.
De zaak is alleen op voorhand te weten waar men wil uitkomen. Zoals in een
vorige editie reeds uitgelegd, kan men met behulp van een dambordschema
berekenen wat uit een bepaalde combinatie zal tevoorschijn komen.
In de tabel op volgende bladzijde zijn diverse
kleurslagen opgenomen die voor de keuringen niet interessant zijn, wegens niet
erkend. Dit zijn voornamelijk de “colourpoint” variëteiten. Deze ontstaan door
inkruising van burmezen en siamezen. Dit is volgens mij niet aan te raden, omdat
deze verdunningsfactor zich sterk doorzet en het niet altijd goed zichtbaar is
dat deze factor aanwezig is. Achteraf stelt zich echter het probleem als men
probeert bepaalde kleuren zuiver te fokken.
Opgelet ook met combinaties met schimmel. De
schimmelfactor zorgt voor een algemene verbleking van de dieren en maakt ook dat
bvb de aftekening van de buikbelijning bij zilveragouti en honing onzuiver
wordt. Men is er tot nu toe echter niet in geslaagd de schimmelfactor op bvb
zwarte gerbils over te brengen. Hier ligt nog een uitdaging!
Een van de mooiste combinaties om mee te
beginnen is geelwildkleur x zwart. Hierin zitten onder andere de
wildkleurfactor, de eenkleur factor en de roze oogfactor. Uit deze basis
ontstaan volgende kleurslagen: wildkleur, geelwildkleur, zwart, lilac. Een mooie
variatie met als voordeel dat de dieren die ingekruist zijn met geelwildkleur
over het algemeen wat forser en harmonieuzer gebouwd zijn, wat de showkwaliteit
ten goede komt.
Hou je van grijzige tinten, dan kan je het ook
eens proberen met nootmuskaat x zilveragouti (zie vorige editie).
Bij kleurslagen met veel recessieve factoren is
het soms moeilijk om visueel een onderscheid te maken, denken we maar aan
lichtgeelwildkleur, abrikoos of crème wildkleur.
Burmezen en siamezen kan men onderling gaan
kruisen, maar men moet opletten dat de burmeeskleur niet te licht gaat worden of
de siameeskleur te donker. Men spreekt dan van tonkinezen, een “zwever”
halverwege tussen beide kleuren en niet erkend.
De siamezen uit de combinatie zullen wel een
sprekender masker hebben, maar let vooral op de kleur op de rug die zeker niet
te donker mag worden.
Het is algemeen geweten dat eenkleurige gerbils
last hebben van witte voeten en een te brede of te lange keelstreep. Sommigen
gaan hiervoor burmees inkruisen. Let er echter op dat de burmeesfactor wel de
witte voeten gaat verminderen, maar dat de lakzwarte kleur in dit geval ook
enigszins verbleekt wordt tot zeer donker sepia! Dit kan bij de beoordeling op
de keuring van belang zijn, als er over prijzen moet beslist worden: als men
zuiver zwarte dieren naast deze burmees/zwarte zet is het verschil duidelijk te
merken!
De nieuwste kleur, blauw, geeft nog vele
perspectieven. Deze is nog zo recent, dat er nog niet veel in combinatie met
andere kleuren gewerkt is. Het is aan te raden om met “sterke” kleuren zoals
nootmuskaat of wildkleur te gaan experimenteren, omdat bvb een verdunde abrikoos
of crème gesluierde niet echt tot zijn recht gaat komen. Wat ik persoonlijk
bemerkt heb is dat de zwarte dieren die uit de combinatie zwart x blauw vallen
ook niet meer de volle lakzwarte kleur hebben, maar eerder mat zijn.
In de volgende tabel kan je ongeveer alle
mogelijke kleurenformules terugvinden. Omdat in de literatuur en op het internet
veel te vinden is in de Engelse taal hebben we ook de Engelse namen bijgevoegd.
De aanduidingen met een sterretje zijn de basisfactoren.
Nederlands |
Engels |
agouti |
kleur |
verdunning |
uitbreiding |
grijs |
roze oog |
agouti/wildkleur |
golden agouti |
A* |
C* |
D* |
E* |
G* |
P* |
chinchilla /zilveragouti |
grey agouti / chinchilla |
A* |
C* |
D* |
E* |
gg |
P* |
colourpoint zilveragouti |
colourpoint grey agouti |
A* |
cb ch |
D* |
E* |
gg |
P* |
geelwildkleur |
argente golden / cinnamon |
A* |
CC |
D* |
E* |
G* |
pp |
topaas |
topas |
A* |
C cb |
D* |
E* |
G* |
pp |
licht geelwildkleur |
argente cream |
A* |
C ch |
D* |
E* |
G* |
pp |
crème wildkleur |
cream / |
A* |
C* / CC |
D* |
E* |
gg |
pp |
white-bellied cream / ivory cream |
abrikoos |
apricot |
A* |
CC |
D* |
ee |
gg |
pp |
honing |
sooty fawn / dark-eyed honey (DEH)
/Algerian fox |
A* |
C* |
D* |
ee |
G* |
P* |
roodooghoning |
yellow fox / red-eyed Algerian fox |
A* |
CC |
D* |
ee |
G* |
pp |
gesluierd |
polar fox |
A* |
C* |
D* |
ee |
gg |
P* |
zwart |
black |
aa |
C* |
D* |
E* |
G* |
P* |
blauw |
blue |
aa |
C* |
dd |
E* |
G* |
P* |
colourpoint agouti |
colourpoint agouti / smoke |
A* |
cb c* / cb cb |
D* |
E* |
G* |
P* |
colourpoint agouti licht |
light colourpoint agouti |
A* |
cb ch |
D* |
E* |
G* |
P* |
leikleur |
slate |
aa |
C* |
D* |
E* |
gg |
P* |
colourpoint leikleur |
colourpoint slate |
aa |
cb cb |
D* |
E* |
gg |
P* |
lilac |
lilac |
aa |
CC |
D* |
E* |
G* |
pp |
saffier |
sapphire |
aa |
C cb |
D* |
E* |
G* |
pp |
duifgrijs |
dove / silver |
aa |
C ch |
D* |
E* |
G* |
pp |
wit roodoog |
red-eyed white (REW) |
aa |
C* |
D* |
E* |
gg |
pp |
burmees |
Burmese / |
aa |
cb cb |
D* |
E* |
G* (?) |
P* |
colourpoint black |
siamees |
Siamese |
aa |
cb ch |
D* |
E* |
G* (?) |
P* |
wit rozeoog |
pink-eyed white (PEW) |
** |
ch ch |
D* |
E* |
** |
pp |
wit donkerstaart |
Himalayan / dark-tailed white (DTW) |
** |
ch ch |
D* |
E* |
** |
P* |
wit extra donkerstaart |
very dark-tailed white |
aa |
ch ch |
D* |
** |
** |
P* |
nootmuskaat |
nutmeg |
aa |
C* |
D* |
ee |
G* |
P* |
colourpoint nootmuskaat |
colourpoint nutmeg |
aa |
cb cb |
D* |
ee |
G* |
P* |
oranje |
argente nutmeg / red fox |
aa |
CC |
D* |
ee |
G* |
pp |
licht oranje |
argente nutmeg cream / |
aa |
C ch |
D* |
ee |
G* |
pp |
pale argente nutmeg |
zilvernootmuskaat |
blue fox / |
aa |
C* |
D* |
ee |
gg |
P* |
silver nutmeg |
schimmel |
schimmel / |
** |
C* |
D* |
ef ef (?) |
G* |
P* |
orange Siam / orange mold |
roodoogschimmel |
red-eyed schimmel |
** |
C* |
D* |
ef ef (?) |
G* |
pp |
Dit artikel is afkomstig van de voormalige vereniging Rodent |